به نقل از «مهر»

تحولات مصر؛ از انتخابات ریاست جمهوری تا بحران اقتصادی

تاریخ انتشار: ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۰۲۹۵۳۲

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: کشور عربی – آفریقایی مصر در سال ۱۴۰۲ شرایط سختی را از سر گذراند. این کشور، علاوه بر رویداد مهم انتخابات ریاست جمهوری، شاهد افزایش تورم و عمیق‌تر شدن بحران اقتصادی بود و معیشت میلیون‌ها نفر از شهروندان ۱۱۴ میلیون نفری مصر، در تنگنا قرار گرفت.

در انتخابات آذر ماه ۱۴۰۲ عبدالفتاح السیسی که از سال ۲۰۱۴ بدین سو قدرت را در دست گرفته، با کسب نزدیک به ۴۰ میلیون رای یعنی ۸۹.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

۶ درصد مجموع آرای کشور، برای سومین دوره پیاپی به عنوان رییس جمهور انتخاب شود. با این تفاوت که این بار، قرار است او در یک دوره ۶ ساله، تصدی این پست را بر عهده داشته باشد.

سه نامزد دیگر انتخابات مصر، مجموعا تنها ۱۰ درصد از آرای مردم را کسب کردند و مردم مصر با مشارکت ۶۶.۱ درصدی، همچنان به نفع السیسی به پای صندوق‌های رای رفتند. رییس سازمان ملی انتخابات مصر اعلام کرده که انتخابات آذر ماه ۱۴۰۲ مصر، شاهد ثبت بالاترین میزان مشارکت رای دهندگان در تاریخ این کشور بوده است.

مصر و بحران اقتصادی

با ورود پیروزی قاطعانه السیسی در کارزار انتخابات، مصر در سال ۱۴۰۲ نیز نتوانست از گردنه بحران اقتصادی بگذرد.

تحلیلگران مسائل خاورمیانه و آفریقا بر این باورند که مصر به عنوان یکی از کشورهای مهم و دارای موقعیت ژئوپولیتیک در شمال آفریقا، با چندین بحران مهم روبرو است؛ از جمله افزایش روزافزون تورم مواد غذایی و عدم تطابق درآمدها و هزینه‌های کشور.

وضعیت اقتصادی مصر در سال ۱۴۰۲ نیز بحرانی بود و بر اساس آمارهای رسمی، اقتصاد مصر بیش از ۴۰۰ میلیارد دلار بدهی خارجی و داخلی به بار آورده و شاخص‌های اقتصادی مصر در شرایط ناپایدار و نامساعد است.

طی یک سال اخیر، ارزش پول ملی مصر بیش از ۵۰ درصد کاهش یافته و وضعیت بحرانی اقتصاد مصر، باعث شده برخی از دولت‌های ثروتمند منطقه همچون امارات متحده عربی و عربستان، به دنبال خرید املاک و دارایی‌های دولتی در مصر باشند و علاوه بر این، موضوعاتی همچون احتمال فروش جزایر توریستی برای جبران کسری منابع ارزی، موجب بروز واکنش‌های منفی نزد نخبگان مصری شده است. گفته می‌شود بیش از ۶۰ درصد از اقتصاد مصر در دست نظامیان است و با آن که در سال ۱۴۰۲ اعتراضات گسترده مردمی در خیابان‌های قاهره مشاهده نشده اما کارشناسان مصری نگران آن هستند که وضعیت این کشور، از چیزی که هست بدتر شود. به ویژه در شرایطی که به خاطر تنش‌های روی داده در دریای سرخ، از میزان عبور کشتی‌های تجاری به سوی کانال سوئز کاسته شده و مصر ۵۰ درصد از درآمدهای عاید از این گذرگاه استراتژیک دنیا را از دست داده است.

به موازات مشکلات اقتصادی و دغدغه مقامات مصری در خصوص بدهی‌های کلان خارجی، در حوزه سیاست خارجی و ژئوپولیتیک منطقه نیز مشکلاتی همچون ناامنی در لیبی، سودان و تنش آبی با اتیوپی در سال ۱۴۰۲ نیز بخشی از تاب و توان مقامات مصری را گرفت.

نگرش دولت السیسی به مساله فلسطین

شرایط جغرافیایی مصر و اهمیت ژئوپولیتیک دروازه رفح باعث شد که این کشور، بیش از دیگر کشورهای منطقه، تحت تاثیر رویدادهای پس از عملیات طوفان الاقصی قرار بگیرد.

از ۱۵ مهر ماه ۱۴۰۲ به بعد، یک بار دیگر، توجه بسیاری از ناظران مسائل بین الملل، معطوف به این موضوع شد که دولت السیسی، به چه شیوه‌ای با موضوع غزه مواجه خواهد شد. چرا که جنگ حماس و رژیم صهیونیستی شرایط نوینی در منطقه و جهان به وجود آورد و در این میان، مصر به عنوان همسایه نزدیک، با دغدغه‌های جدیدی روبرو شد.

نگاهی به مواضع سیاسی مقامات قاهره در سال ۱۴۰۲ نشان دهنده این است که عبدالفتاح السیسی نیز مانند روسای جمهور قبلی مصر، به دنبال ایجاد موازنه در مورد اسراییل و فلسطین بوده است. البته ناگفته پیداست که همکاری‌های مصر و رژیم صهیونیستی در سطح بالایی است و با وساطت اروپایی‌ها، همکاری مصر و رژیم در حوزه انرژی و تبدیل و انتقال گاز به شکل مایع، به یکی از انگیزه‌های مهم در نزدیکی سیاسی قاهره و اسراییل تبدیل شده است. خود مصری‌ها نیز با طرح این موضوع مشکل و مخالفتی ندارند که این دولت عربی از یک سو شریک نزدیک اسراییل است و از دیگر سو، همکاری گسترده‌ای در زمینه مسائل نظامی و اطلاعاتی دارند.

با آنکه اسراییل حملات پهپادی را علیه گروه ‌های مسلح در شمال سینای مصر انجام داده، اما نشانه‌ای از ناهماهنگی و اختلاف جدی به چشم نمی‌خورد. اما در هر حال، مصر در تلاش برای حفظ موازنه، در برخی بزنگاه‌ها، به طور محدود و نسبی، اقداماتی برای کمک به مردم فلسطین نیز انجام داده است.

دولت قاهره توانست با استفاده از مزیت موقعیت جغرافیایی، با وجود اعتراضات صهیونیست‌ها، نزدیک به ۱۲۰۰ کامیون را از طریق گذرگاه مرزی رفح به سمت غزه عبور دهد اما سازمان ملل اعلام کرد که میزان کمک‌ها باید بیشتر شود و بسیاری از مقامات منطقه نیز از مصر خواستند در این مورد تلاش بیشتری انجام دهد. با آنکه بخش اعظم مذاکرات مربوط به مبادله اسرا بین اسراییل و حماس بر عهده دیپلمات‌های قطری بود، اما مصر نیز در این زمینه اقدامات موثری انجام داد.

مصر و شرایط بحرانی غزه

یکی از مهمترین نگرانی‌های دولت قاهره، آن است که فلسطینی‌های مهاجر از غزه وارد خاک مصر شوند. پیداست چنین وضعیتی، علاوه بر فشار اقتصادی قابل توجه، دغدغه‌های امنیتی جدیدی نیز برای دولت السیسی به وجود می‌آورد. به هیمن دلیل، دولت السیسی در سال ۱۴۰۲ و در حال رصد رویدادها غزه، به شدت نگران بحث آوارگان و پناهجویان بود و استحکامات و تجهیزات مرزی بیشتری در نظر گرفته شد تا امکان ورود فلسطینی‌ها به مصر به صفر برسد.

بنیامین نتانیاهو نخست‌ وزیر رژیم صهیونیستی پیشنهاد داد که با هماهنگی دولت السیسی، شمار زیادی از پناهجویان فلسطینی، غزه را ترک کنند و در سینا سکنی گزینند اما السیسی آشکارا این درخواست موذیانه را رد کرد چرا که از دید او، اقامت فلسطینیان در سینا، می‌تواند بهانه‌ای همیشگی به دست نیروی هوایی رژیم صهیونیستی برای حمله به این منطقه بدهد و امنیت مصر را به خطر اندازد و حاکمیت ملی این کشور را نادیده بگیرد.

عادی‌سازی روابط قاهره – آنکارا

یکی از مهمترین رویدادهای دیپلماتیک مرتبط با مصر در سال ۱۴۰۲ عادی شدن روابط مصر و ترکیه سفر رجب طیب اردوغان به قاهره بود.

با توجه به حمایت آشکار ترکیه از محمد مرسی و جریان اخوان المسلمین در دوران موسوم به «بهار عربی» و مخالفت اردوغان با السیسی، چالشی جدی در روابط بین آنکارا و قاهره به وجود آمده بود، اما در بهمن ماه ۱۴۰۲ اردوغان در چرخشی آشکار و عملگرایانه، حاضر شد پس از ۱۲ سال یک بار دیگر به مصر سفر کند.

البته ذکر این نکته نیز مهم است که در دوران طولانی اختلافات ترکیه و مصر، روابط تجاری بین این دو کشور مستمر بود و ترکیه با اختلافی معنادار، تراز تجارت ۸ میلیارد دلاری را به نفع خود تغییر داده بود. این تجارت در سال ۱۴۰۲ نیز ادامه یافت و چنین به نظر می‌رسد که عادی شدن روابط قاهره – آنکارا باعث می‌شود که بخش قابل توجهی از اختلافات آنان در مورد لیبی نیز پایان یابد. یکی از امتیازات مهمی که السیسی در جریان عادی شدن روابط، از اردوغان گرفت؛ محدود شدن فعالیت رسانه‌ای و سازمانی سران مصری اخوان المسلمین در ترکیه و لغو تابعیت ترکیه‌ای آنها بود.

کد خبر 6057397

منبع: مهر

کلیدواژه: مصر قاهره عبدالفتاح السیسی رژیم صهیونیستی ایالات متحده امریکا روسیه جنگ غزه طوفان الاقصی اوکراین اسرائیل ارتش رژیم صهیونیستی فلسطین بیمارستان شفا مسکو حماس شورای امنیت سازمان ملل سازمان ملل رژیم صهیونیستی سال ۱۴۰۲ نیز بحران اقتصادی دولت السیسی ماه ۱۴۰۲

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۰۲۹۵۳۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

جنگ بر سر صندلی «شماره یک»؛ همه در برابر قالیباف!

آفتاب‌‌نیوز :

تلاش‌ها برای انداختن قالیباف از کرسی ریاست مجلس شدت گرفته است؛ از یک سو تندروهایی از جنس نبویان، رسایی و ذوالنور و از سوی دیگر متکی که مورد حمایت شورای وحدت است. برخی نیز گرچه سکوت کرده‌اند اما بعید نیست در اندیشه فتح کرسی «شماره یک» مجلس دوازدهم باشند.

همه در حال لابی کردن و برگزاری جلسات‌شان هستند، برای این جلسات هم نام‌های پر طمطراقی می‌یابند؛ مانند «هم‌اندیشی منتخبان جدید مجلس»

شاید برخی از آن‌ها هم‌فکر و همسو به نظر بیایند، اما این جلسات با محوریت برخی از منتخبان جدید تهران بصورت جداگانه برگزار شده و می‌شود که در یک جبهه قرار دارند.

لابی برای هیات رئیسه مجلس
محمود نبویان، حمید رسایی، منوچهر متکی و محمدباقر قالیباف؛ چهره‌هایی که سعی دارند با لابی‌های گسترده‌شان کرسی ریاست مجلس را از آن خود کنند یا سهم بیشتری از صندلی‌های هیات رئیسه مجلس داشته باشند.

خبرهایی که در چند روز گذشته منتشر شده، همگی نشان از جدی شدن رقابت‌ها برای انتخابات هیات رئیسه مجلس خواهد داشت؛ انتخاباتی که قطعا هیجان و شور آن از انتخابات اصلی ورود به مجلس بیشتر خواهد بود.

اولین گام نبویان برای‌ناک اوت کردن قالیباف
محمود نبویان از چهره‌هایی که به تندرو بودن شهره است، در انتخابات اخیر توانست شگفتی‌آفرین باشد و نفر اول تهران شد. نبویان پس از ۴ سال بیرون نشستن از مجلس، سال ۹۸ دوباره به ساختمان هرمی شکل بهارستان رفت، این بار اما با رأی اول تهران ماجرا فرق کرده است. او که مشخصا زاویه تندی با محمدباقر قالیباف رئیس فعلی مجلس دارد، در انتخابات اخیر بالاتر از حمید رسایی و مجری سابق صداوسیما و قالیباف ایستاد.

این اتفاق انگار اعتماد به نفس نبویان را دو چندان کرده و گویا دورخیز بلندی کرده برای کسب ریاست مجلس دوازدهم. هرچند او در اظهاراتی پیش از سال جدید تلویحا این موضوع را رد کرده بود اما نشانه‌های تحرکات بود گویای نکاتی دیگر است.

خبرهایی که در رسانه‌ها آمده، حاکیست که نبویان تعدادی از منتخبان جدید را گرد هم آورده و برای آن‌ها از «ضرورت وحدت نیروهای انقلاب اسلامی» سخن گفته است. در واقع اولین اقدامی که برای ناک‌اوت کردن قالیباف لازم بوده انجام شود، همان کاری است که نبویان به دنبال آن افتاده است؛ «تشکیل فراکسیون انقلاب اسلامی.»

در مجلس فعلی، فراکسیون اکثریتی با نامی مشابه به فراکسیون مد نظر نبویان و دوستانش در حال کار است که قالیباف ریاست آن را بر عهده دارد.

به زبان ساده‌تر، اقدام نبویان برای تشکیل فراکسیون انقلاب اسلامی، در واقع اعلان جنگ با قالیباف است و تلاشی همه‌جانبه برای از بین بردن فراکسیون فعلی قالیباف و تشکیل فراکسیونی جدید و البته تقریبا با همان نام مجلس یازدهم.

گویا این بار نبویان عزم خود را جزم کرده تا ریاست فراکسیون را در دست بگیرد؛ و وقتی هم که به ریاست فراکسیون به قول خودشان اکثریت برسد، بخش عمده‌ای از راه ریاست مجلس را پیموده است و حتی اگر به ریاست مجلس نرسد ریاست یک فراکسیون اصلی را در دست داشته باشد تا به او قدرت مانور بیشتری در مجلس آینده بدهد.

به نوشته ایسنا، «هسته اولیه تاسیس فراکسیون انقلاب اسلامی بیش از ۵۰ نفر از منتخبان مجلس دوازدهم را برای حضور در جلسه اولیه دعوت کرده بود که از این تعداد، حدود ۴۰ نفر از منتخبان که در فهرست‌های مختلف سیاسی نیروهای انقلاب عضویت داشتند، حضور پیدا کردند.»

رسایی هم در تکاپو است
جلسه نبویان با منتخبان جدید مجلس در حالی برگزار شد که دو روز قبلش حمید رسایی دیگر چهره تندروی اصولگرایان نیز جلسه‌ای با جمعی از منتخبان جدید مجلس برگزار کرده بود.

خبرگزاری ایلنا که این خبر را منتشر کرده، در متن خود نوشته «احتمالا یکی از مهمترین محورها و موضوعاتی که در جلسه امروز مطرح می‌شود موضوع انتخابات هیات رییسه مجلس و ریاست مجلس در دوره آینده باشد.» این خبر احتمال داده که «برخی افراد بیرون از مجلس جزو متولیان برگزاری آن باشند.»

متکی به صندلی «شماره یک» می‌اندیشد
در همین حال منوچهر متکی که سرلیست فهرست شورای وحدت (جامعتین، انجمن اسلامی مهندسین و…) بوده، اواخر فروردین ماه جلسه‌ای با حدود یکصد تن از منتخبان جدید برگزار کرده بود؛ البته حضور حدود ۱۰۰ منتخب جدید مجلس، با استناد به سخنان متکی است. به گفته وزیر اموز خارجه اسبق ایران، در جلسه مذکور، درباره «ضرورت تحول در رویکردها و کارکردهای مجلس دوازدهم» صحبت شده بوده که از نظر متکی «مهمترین موضوع» است.

او حمله نسبتا تندی هم به قالیباف داشت و گفته بود که «خانه ملت به سمت ریاست محور حرکت کرده در حالی که باید به سمت صحن محور باشد.»

متکی که در لیست شورای وحدت حضور داشت، شب پایانی تبلیغات انتخابات مجلس دوازدهم، وارد فهرست جوان تازه سر برآورده‌ی اصولگرایان یعنی علی‌اکبر رائفی‌پور، موسوم به «جبهه صبح ایران» شده بود، انگار که تحت تاثیر عقاید رائفی‌پور قرار گرفته که این چنین به مدیریت مجلس‌حمله‌ور شده است.

رقبای اصلی و فرعی همه در مقابل یک نفر؛ قالیباف
مخرج مشترک این سه جلسه، همگی نشان از عزمی جدی برای انداختن قالیباف از کرسی ریاست مجلس دارد؛ نبویان، رسایی و متکی، همگی نه از مخالفان که از رقبای جدی قالیباف هستند؛ با این وجود آن‌ها برای رسیدن به این هدف مهم‌شان، باید یکدیگر را هم از میدان، به در کنند.

همه اینها در حالی است که روزانه به صف مدعیان ریاست مجلس اضافه می‌شود؛ مجتبی ذوالنور نماینده قم نیز اخیرا شنیده شده که برای‌ریاست مجلس، در حال رایزنی است.

قالیباف بیکار ننشسته است
البته که قالیباف هم در این میان بیکار ننشسته و در حال لابی‌های گسترده‌ای برای ابقای خود بر صندلی ریاست مجلس است. در این میان، ابوالفضل ابوترابی نماینده نجف‌آباد به ایرنا گفته «محمد باقر قالیباف در حال برگزاری نشست‌هایی به صورت فردی و جمعی با منتخبین مجلس دوازدهم با موضوع و دستور کار ریاست مجلس آینده است.»

اخیرا نیز کامران غضنفری که با لیست صبح امید (رائفی پور) جزو منتخبان تهران برای ورود به مجلس دوازدهم است در یادداشتی که منتشر کرده، مدعی دادن وعده‌هایی از جنس وام و خودرو و عضویت در کمیسیون مورد علاقه در عوض رأی دادن به ریاست قالیباف شده است. ادعایی که البته از سوی حبیب‌زاده، منتخب مردم مرند در مجلس شورای اسلامی تکذیب شده و گفته است؛ «من در آن جلسه مورد اشاره دکتر غضنفری بوده‌ام، به هیچ وجه بحثی درباره قول و وعده برای رأی دادن به ریاست مجلس نبوده و خلاف‌گویی است».

سکوت مرموز و خطرناک آقاتهرانی
با این وجود، سکوت مرتضی آقاتهرانی، می‌تواند سکوتی مرموز برای رقبا و البته ترسناک برای قالیبافی‌ها باشد؛ چرا که ریاست شورای مرکزی جبهه پایداری را بر عهده دارد و تک تک اعضای این تشکل، از دشمنان قدیمی قالیباف محسوب می‌شوند.

با وجود آنکه نبویان خود از اعضای‌جبهه پایداری است، اما مرتضی آقاتهرانی را نیز می‌توان یکی از مدعیان ریاست مجلس دانست، کما اینکه در انتخابات هیات رئیسه اجلاسیه سوم مجلس فعلی، او برای کسب کرسی ریاست با قالیباف وارد رقابت شد و نهایتا ۱۹۴ به ۵۳ میدان را واگذار کرد. در نتیجه می‌توان گفت که آقاتهرانی خود مترصد فرصتی برای انتقام‌گیری از محمدباقر قالیباف است و چه محفلی مناسب‌تر از مجلسی تندروتر از مجلس یازدهم!

این احتمال نیز وجود دارد که آقاتهرانی تا زمان انتخابات مرحله دوم که باید ۴۵ کرسی تعیین تکلیف شوند سکوت خود را ادامه دهد تا خللی به ائتلاف شانا و پایداری وارد نکند و بعد از عبور از آن مرحله سکوتش را درباره ریاست مجلس آینده بشکند.

جنگ قدرت در بهارستان
هرچند مخرج مشترک همه طیف‌ها و افراد مقابل رئیس مجلس که در حال لابی با منتخبان هستند، دشمنی با قالیباف است، اما آن‌ها قاعدتا تنها هدفشان، پایین کشیدن قالیباف از صندلی‌ریاست مجلس نیست و قاعدتا خودشان هم تمایل زیادی برای کسب این مقام را دارند؛ برای رسیدن به این آمال و آرزو، لاجرم باید هر طیفی، طیف دیگر را از حیض انتفاع ساقط کند و این مهم، مستلزم جنگ قدرتی خونین در عرصه سیاست خواهد بود؛ که گوشه‌ای از آن در هفته‌های منتهی به یازدهم اسفند ماه سال گذشته تجربه کردند و جامعه نیز شاهد این جنگ قدرت بود؛ جنگ قدرت شاید میان دو عضو ارشد جبهه پایداری یعنی آقاتهرانی و نبویان؛ شاید میان رسایی و آقاتهرانی؛ شاید میان رسایی و نبویان؛ شاید میان متکی و پایداری‌چی‌ها؛ شاید میان متکی و رسایی؛ و البته حتما میان همه اینها و قالیباف.

منبع: خبرآنلاین